Rabarber

 

Rabarber die we nu in de tuin verbouwen is een plant met een lange voorgeschiedenis waarvan de oudste verwijzingen teruggaan tot 2700 voor Christus. Hij komt oorspronkelijk uit de bergen van Noord-China en Tibet waar hij in die tijd vooral als medicinale plant gebruikt en gewaardeerd werd. In 1762 werd Rheum palmatum in Europa geïntroduceerd en in 1867 volgde Rheum officinale.Dit zijn twee rabarbersoorten met vooral medische kwaliteiten. Uit deze twee zou dan de Rheum rhabarbarum ontstaan zijn die we nu vooral als voedingsgewas gebruiken.

Plantkundig gezien is rabarber een doorlevende, winterharde struik die behoort tot de duizendknoopfamilie. Hij vormt een verdikte wortelstok en grote bladeren met vlezige, eetbare bladstelen. De bovengrondse delen van de plant sterven in de winter af, net zoals bij de vaste planten. De plant bloeit in mei/juni met wit/crèmeachtige bloemen die in pluimen staan. 

 

Rassen

Bij rabarber worden al naargelang de kleur van de bladstelen zowat drie groepen onderscheiden:

  • soorten met groenvlezige stelen en een groene huid. Deze hebben de zuurste smaak.
  • soorten met groenvlezige stelen en een rode huid. Iets minder zuur.
  • soorten met roodvlezige stelen en een rode huid. De fijnste en meest zoete smaak.

Er bestaan diverse goede rassen maar het is niet altijd even makkelijk om eraan te komen. Wortelstekken zijn te koop bij tuinders maar dan is het meestal niet duidelijk om welk ras het gaat. Enkele voorbeelden: Nasaker (vroeg en extra smakelijk), Queen Victoria (middenvroeg, langstelig), Kijfhoek Selectie (rode en groene stelen), Mira M (zeer vroeg), Sutton's Seedless M (middenvroeg, niet bloeiend ras), Valentine M (laat, zeer donkerrode stelen).

 

Grond

Een goede vruchtbare, vochthoudende bodem is ideaal. Deze mag zelfs licht zuur zijn. Voor het planten voorzie je het perceel van grote hoeveelheden compost, mest of humusrijke grond. In de winter mag het grondwaterpeil niet te hoog zijn. 

 

Zaaien en vermeerderen

Rabarber zaaien en opkweken is geen gemakkelijke zaak en de uitkomst is op zijn minst onzeker. Daarnaast wordt de oogst met een jaar verlaat.

Daarom kun je rabarber beter vermeerderen door oudere planten (minimaal 3 jaar oud) in het najaar te vermeerderen door deling. Zorg ervoor dat de aparte delen 1 tot 3 gezonde groeiknoppen bevatten. Geef de planten na het delen best een beschermende mulchlaag. Er zijn ook rabarberplantjes te koop.

 

Planten

Rabarber doet het zowel in de zon als op een schaduwrijkere plek. Een zonnige plaats verzekert echter wel een grotere opbrengst. Het zijn forse planten met grote bladeren. Zet ze ongeveer 1 meter uit elkaar. Planten doe je best in het najaar oktober/november. De planten blijven jarenlang op dezelfde plek staan. Houd hier rekening mee als je aan vruchtwisseling doet. 

 

Voeden

Rabarber is een  gulzige plant, in de gangbare teelt is een zware organische basisbemesting van rijpe compost of oude stalmest gebruikelijk. Ook zonder bemesting groeit rabarber wel goed maar zal dan minder en dunnere oogstbare bladstelen geven. 

 

Ziekten en plagen

Van ziektes en plagen heeft de plant weinig last. Al naargelang de standplaats en de weersomstandigheden kunnen de bladeren aangetast worden door valse meeldauw en bladluizen. 

 

Forceren/bleken

Om een vroege oogst te krijgen moet rabarber worden geforceerd. Dit doe je door in november de wortels te rooien en in potten te planten. Nadat de potten een koude periode hebben doorgemaakt (in januari of februari) haal je ze binnen naar een warmere, donkere plek. Na 4 à 5 weken kan je de stengels oogsten.
Je kan ook de plant buiten laten staan en een emmer of speciale terracotta bleekpot over een of meer planten zetten. De bleekpotten hebben een dekseltje. Als de plant het dekseltje van de pot duwt, kun je beginnen met oogsten. 

 

Beschermen

Rabarber hoef je niet te beschermen. 

 

Oogsten

Het eerste jaar na het aanplanten kan je best de planten met rust laten en nog niet oogsten, om de planten te laten aanslaan en uitgroeien. Na de langste dag niet meer oogsten en de planten laten rusten. Je oogst door de buitenste stengels bij de grond af te breken. Niet snijden, want de overgebleven stukken gaan gegarandeerd rotten.
Voor gebruik in de keuken worden de bladstelen, die een friszure smaak hebben, gekookt gebruikt als groente en worden verwerkt in jams en compotes. Hoewel rabarber kan worden ingevroren kan hij toch beter vers worden gebruikt. In een vochtige doek is rabarber nog zowat een week houdbaar in de koelkast. De stelen kunnen ook gewoon rauw gegeten worden.