Spinsels

De herfst is aangebroken, en met zijn komst verandert onze tuin in een plek vol kleurrijke bladeren en fris ochtenddauw. Maar er is nog een ander fenomeen dat deze tijd van het jaar extra bijzonder maakt - de spinnen die hun kunstwerken weven tussen de struiken en bloemen. In onze tuin zijn ze nu druk bezig met het vangen van hun prooi voor de komende wintermaanden. Vele van hen zijn  bezig beschutte plekken te zoeken om te overwinteren, terwijl de nieuwe generatie kleine spinnetjes zich klaarmaakt om volgend jaar weer onze tuin te laten bloeien.

Bij sommige tuinkabouters roepen spinnen een gevoel van angst of afkeer op. In dit herspenspinsel wil ik een lans breken voor deze kleine wezens die veel meer te bieden hebben dan hun voor ons enge uiterlijk doet vermoeden.

Spinnen vervullen een cruciale rol in de voedselketen. Het zijn het nuttige roofdieren, die zich voeden met insecten zoals vliegen, muggen en motten. Ze fungeren als natuurlijke ongediertebestrijders in onze tuin. Sommige spinnen kiezen ervoor om zich te verschuilen in de hoekjes en gaatjes van de schuur of tussen de bladeren van de struiken, wachtend tot de juiste prooi in hun bereik komt. Anderen zijn meer zichtbaar en zitten geduldig in het midden van hun web, klaar om toe te slaan zodra een nietsvermoedend insect zich erin verstrikt.

Daarnaast zijn het uitmuntende architecten. Spinnenwebben, geweven met zijdedraden die ze zelf produceren, zijn meesterwerken van precisie en symmetrie. Vakmanschap is meesterschap, zogezegd. Bedauwde webben, glinsterend in de ochtendzon, zijn voor mij het perfecte symbool van de herfst. Wel jammer dat veel webben op gezichtshoogte worden geweven en ik, als ik mijn ochtendrondje in de tuin doe, mijn ogen nog niet helemaal open heb……

Spinnen komen in allerlei vormen en maten voor. Er zijn kleine, nauwelijks zichtbare soorten en grotere, meer opvallende exemplaren. De diversiteit is verbazingwekkend, en velen van hen hebben kleurrijke en intrigerende kenmerken.

De overgrote meerderheid van de spinnen is ongevaarlijk voor mensen. Hoewel er enkele giftige soorten zijn, komen deze zelden voor in bewoonde gebieden. En in Nederland al helemaal niet. Spinnen geven er de voorkeur aan zich te verbergen in plaats van met mensen in contact te komen. Het gebrek aan liefde is geheel wederzijds.

Spinnen vertonen interessant gedrag. Van het verpakken van prooien in zijden cocons tot het zorgvuldig verzorgen van hun eieren, hun levenscyclus en gewoonten zijn fascinerend om te observeren. Voor tuinkabouters met geduld en goede ogen is hier een hele nieuwe wereld te ontdekken.